Wyprzedzić porażkę: koreańska doktryna nuklearna

Doktryna nuklearna Korei Północnej: przejrzysta, spójna i wiarygodna?

Publication cover
Pełny tekst dostępny w
Streszczenie dostępne w

Oficjalne oświadczenia Pjongjanga wskazują, że Korea Północna koncentruje się na obronie i odstraszaniu, ale jest przygotowana do przeprowadzenia wyprzedzającego uderzenia nuklearnego zarówno na cele wojskowe jak i na cywilne, jeżeli nadchodzący atak zostanie wykryty.

W przeciwieństwie do innych krajów, które rozwinęły arsenał nuklearny, Korea Północna nie przedstawiła swojej doktryny nuklearnej reszcie świata w oficjalnym dokumencie. Brak takiego jednoznacznego dokumentu prowadzi wielu krajów Zachodnich do mylnej konkluzji, że Pjongjang nie posiada żadnej strategii wyznaczającej okoliczności, w których użyłby broni nuklearnej, a nawet, że jest on graczem nieracjonalnym.

Nowy raport Europejskiej Rady Spraw Zagranicznych dowodzi, że takie myślenie jest błędne. Analiza materiału opublikowanego przez oficjalne serwisy informacyjne Korei Północnej przez ostatnie pięć lat, od dojścia Kim Dzong Una do władzy, ujawnia jasną i spójną strategię, opartą na racjonalnej analizie kosztów i korzyści.

Kim Dzong Un wykazał wyraźną chęć sformalizowania i wzmocnienia statusu nuklearnego Korei Północnej, który jest dla niej niepodlegającym negocjacjom celem narodowym. Jego dążenie do intensyfikacji testów jądrowych i rakietowych oraz dywersyfikacji arsenału nuklearnego budzi niepokój.

Jednak pomimo tego agresywnego podejścia do budowy arsenału nuklearnego źródła krajowe wskazują, że przywództwo Korei Północnej uważa, że broń jądrowa jest przede wszystkim środkiem obrony. W źródłach nie ma wzmianki o możliwym użyciu broni jądrowej w celu wywarcia nacisku na konkurentów lub zapobiegnięcia zdobyciu przez nich zdolności wojskowych.

Użycie broni jądrowej jest natomiast przewidywane tylko w przypadku nadchodzącego ataku na Koreę Północną, w szczególności ataku mającego na celu wyeliminowanie przywództwa kraju. W takich przypadkach, jak twierdzi Korea Północna, jest ona gotowa do wyprzedzającego pierwszego uderzenia.

To, że strategia Pjongjangu oparta jest na racjonalnym, strategicznym myśleniu i defensywnej postawie może nieco uspokajać, ale północnokoreańska doktryna nuklearna ma kilka niepokojących aspektów:

  • Nie czyni ona rozróżnienia pomiędzy konwencjonalnymi a nuklearnymi atakami na Koreę Północną.
  • Nie czyni ona rozróżnienia pomiędzy obiektami wojskowymi a cywilnymi w krajach wrogich.
  • Nie określa ona sekwencji eskalacji od użycia broni konwencjonalnej przeciwko celom wojskowym do użycia broni jądrowej przeciwko celom cywilnym.
  • Nie zawiera ona zdefiniowanego celu użycia broni jądrowej lub oceny konsekwencji ich użycia.

Teoretycznie jakiekolwiek uderzenie w Koreę Północną może spowodować atak nuklearny na obiekty cywilne wroga. Wygląda to na próbę wzmocnienia oddziaływania odstraszającego poprzez pozostawienie wszystkich opcji na stole.

Taka doktryna zwiększa jednak ryzyko błędu o katastrofalnych skutkach. Nie mając wiarygodnych informacji, Koreańska Armia Ludowa mogłaby z łatwością wywnioskować, że operacje militarne prowadzone przez USA wokół półwyspu są pierwszym krokiem do nadchodzącego ataku, co skłoniłoby Pjongjang do wyprzedzającego uderzenia nuklearnego.

Autor raportu, Mathieu Duchâtel, stwierdził: „Biorąc pod uwagę koncentrację Pjongjangu na ataku wyprzedzającym, Europa powinna zorganizować rozmowy pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a krajami regionu, mające na celu planowanie postępowania awaryjnego, by uniknąć incydentów mogących doprowadzić do szybkiej eskalacji konfliktu aż do uderzeń nuklearnych”.

European Council on Foreign Relations nie zajmuje stanowisk zbiorowych. Publikacje ECFR reprezentują jedynie poglądy poszczególnych autorów.